Ăn năn sám hối

 

Mùa chay là mùa của ăn năn sám hối, vì thế các bài đọc trong phụng vụ trong suốt mùa này không ngừng nêu lên các khía cạnh của sự trở về với ân tình Thiên Chúa. Có thể nói ‘ăn năn sám hối’ cũng là một sứ điệp lớn của Ki tô giáo, giống như những sứ điệp khác như đau khổ, tình yêu, thập giá và phục sinh. Trong 20 mầu nhiệm của kinh mân côi có 3 mầu nhiệm nhắc đến việc ăn năn sám hối: Thứ 1 mùa Thương (Ta hãy xin cho được ăn năn tội nên), Thứ 3 năm sự Sáng (Ta hãy xin cho được ơn cải sửa tâm hồn), thứ 1 năm sự mừng (Ta hãy xin cho được sống lại thật về phần linh hồn).

Và 3 bài đọc Chúa nhật 3 Mùa Chay năm C cùng nói về chủ đề ăn năn sám hối. Bài đọc 1: ông Moi sen được Chúa kêu gọi trở thành người lãnh đạo đưa dân Do Thái ra khỏi ách nô lệ Ai Cập tiến về vùng đất hứa, trải qua cuộc hành trình sa mạc để thanh luyện – hướng đến việc ký kết giao ước Sinai. Bài đọc 2: Dân Do Thái không sống đẹp lòng Chúa trong cuộc hành trình Sa mạc, họ lẩm bẩm kêu trách Chúa và chiều theo những dục vọng của họ - kết quả là đa số những người già trong họ không được tiến vào đất hứa. Bài học của họ đáng cho chúng ta suy gẫm: “ai tưởng mình đứng vững, hãy coi chừng kẻo ngã”. Bài Tin Mừng (Lc 13, 1-9) nói với chúng ta rằng: đừng tưởng rằng mình tốt hơn những người bị giết bởi quan Philatô và bị tháp Siloe đổ xuống. Chúa nhấn mạnh đến 2 lần: “Nếu các ngươi không ăn năn hối cải, các ngươi cũng bị chết hết y như vậy”. Chúa không nói đến cái chết thể lý, nhưng đúng hơn là cái chết đời đời, như chiếc lưới sẽ ập xuống khi đến thời của nó. Điều Chúa muốn nói ở đây là sự bất ngờ của những biến cố và của những cái chết, dù hiểu theo nghĩa nào.

 Dụ ngôn cây vả nói lên sự kiên nhẫn của Thiên Chúa, đã 3 năm Ngài tìm trái nơi cây vả mà không thấy trái, tuy vậy Ngài vẫn tiếp tục chờ đợi thêm nữa, vẫn còn hy vọng - với sự can thiệp của người làm vườn Giê su. Dụ ngôn muốn nói với ta rằng: Chúa vẫn mong mỏi từng ngày đời ta sinh hoa trái mến Chúa yêu người, những hoa trái nhân đức - hơn là sống cằn cỗi mà không sinh ích cho ai. Tâm lý thường tình ta hay nghĩ rằng: còn lâu ta mới chết hoặc ta sẽ được khoan hồng như người trộm lành trên thập giá. Bạn đã bao giờ trải qua tình trạng hôn mê chưa, lúc thập tử nhất sinh đó, ta chỉ lo những chuyện ‘gì đó’ mà chẳng bận tâm đến phần rỗi mình. Vậy, đừng chủ quan với đời sống linh hồn, vì sống sao chết vậy: nếu sống thánh ta chết thánh, nếu sống trong tội ta ra đi trong tội, nhiều khi không có một giây ân huệ để dọn mình chết lành. Sách tu đức dạy rằng: Hãy lo liệu để luôn sống trong tình trạng sạch tội trọng, xưng tội trọng càng sớm càng tốt.

Ăn năn sám hối là nhu cầu thiết yếu của linh hồn: sống tốt giây phút hiện tại, trân quý những gì mình đang có, nỗ lực vươn lên từng giây phút sống. Chúa chỉ cần có thế. Đừng quá đánh giá cuộc đời dựa trên thành công và mong ước làm những chuyện lớn lao, vì chuyện lớn lao chỉ dành cho một số người, còn đa số chúng ta chọn con đường nên thánh trong việc chu toàn bổn phận hằng ngày. Các tu sĩ dù thuộc dòng kín hay dòng hoạt động, đều có chung một ơn gọi là “nên hoàn hảo như Cha trên trời là Đấng hoàn hảo, đều có một đường hướng nên thánh là ‘Ora et labora’ – cầu nguyện và hoạt động. Và có thể nói thêm: các linh mục và người giáo dân cùng có chung một ơn gọi là: nên hoàn hảo như Cha trên trời. Chu toàn việc bổn phận hằng ngày là cách chắc chắn nhất tiến bước trên con đường nên thánh.

Cuộc sống của mỗi người trên trần gian có thể ví như một cuộc hành trình sa mạc tiến về quê trời. Nói đến sa mạc là nói đến thử thách và thanh luyện, để niềm tin - đức cậy và lòng mến được tinh ròng. Đã là thử thách thì có kẻ thắng vượt được và có kẻ vấp ngã - dẫn đến không sống đẹp lòng Chúa. Hãy cộng tác với ơn Chúa, hãy nguyện xin sự trợ giúp của Chúa Giê su – Ngài không ngại vất vả để chăm sóc cho tâm hồn ta trổ sinh những hoa quả tốt đẹp, vì chính Chúa đã yêu ta đến hy sinh chính mạng sống mình. Đừng mất hy vọng vào chính bản thân mình và vào tha nhân, vì ơn thánh Chúa không ngừng tác động, để đêm hay ngày hạt cải cứ âm thầm mọc lên, với điều kiện là bản thân mỗi người cũng hãy nỗ lực thay đổi cuộc sống - ăn năn sám hối để nên tốt hơn mỗi ngày.