Có những định nghĩa mang vẻ triết
học nói về con người: là cây sậy biết suy nghĩ, là con vật với lòng tham không
đáy, là con vật vô ơn… Tôi chỉ muốn nói đến một vài hình ảnh bình dân diễn tả một khía cạnh nào
đó về con người, tuy vậy lại chuyển tải một vài ý nghĩa nhân sinh, nhằm thúc
đẩy ta sống cho ra người hơn.
Con người là con vật sáng đi 4
chân, trưa 2 chân và chiều 3 chân. Khi ai đó gặp hoạn nạn hoặc già yếu thì
người ta bảo ‘đi nạng’ là vậy, có nghĩa rằng cuộc đời đã xế chiều.
Có câu chuyện kể rằng: Thượng Đế dựng nên con khỉ, tặng
cho nó 20 năm để làm trò hề cho thiên hạ, con khỉ xin trả lại 10 năm và đã được
chấp nhận. Thượng Đế cũng ban cho con chó 20 năm để trông giữ nhà cửa, thế
nhưng con chó cảm thấy quá nặng nề và xin trả lại 10 năm; Thượng Đế ban cho con
trâu 60 năm cày ruộng giúp loài người, thế nhưng con trâu cũng xin trả bớt 40
năm vì quá cực nhọc; Thượng Đế dựng nên con người và ban cho nó 20 năm để vui
hưởng cuộc đời, con người thấy quá ít nên đã xin thêm 40 năm của con trâu, 10
năm của con khỉ và 10 năm của con chó. Thế nên con người có 20 năm đầu gọi là
tuổi thần tiên, 40 năm để lao động cật lực, tiếp đến 10 năm để trông cháu và 10
năm cuối thường ngồi ở nhà trông ra cửa… Ngẫm nghĩ thấy khá đúng đấy chứ, đúng
cho tình trạng sức khỏe và còn đúng cho bổn phận nên thánh nữa.
Ông Giop diễn tả đời người bằng
một câu Kinh Thánh: “Thân trần truồng tôi sinh ra từ lòng mẹ, tôi sẽ trở về đó
cũng trần truồng. Chúa đã ban cho, Người lại lấy đi, xin chúc tụng danh Chúa”.
Tác giả của sách diễn tả một thực trạng thâm sâu về phận người mà con người mọi
thời thường khó chấp nhận: khi chết ta bỏ lại tất cả trừ lòng mến Chúa và tình yêu
tha nhân, con người là một thụ tạo yếu hèn – tất cả mọi sự đều tùy thuộc nơi
Thiên Chúa từ nhân.
Thi sĩ Marie de Noel cũng diễn tả
hình ảnh bằng một hình ảnh khác: đời người giống như con rắn tự ngoặm lấy đuôi
mình, điểm khởi đầu cũng là điểm kết thúc – có nghĩa là giống hệt nhau. Lúc mới
sinh, em bé hoàn toàn phụ thuộc vào sự chăm sóc của người khác, phải đút sữa
thay tã; dần dần các cơ năng phát triển, cơ thể cường tráng dần, mắt thêm sáng,
miệng thêm khéo, trí năng hiểu biết đủ thứ khoa học; lúc về chiều, cơ thể và
trí năng giảm dần và lúc xế chiều thì mọi sự lại phải nhờ đến người khác đút
cơm thay tã, nói trước quên sau…Dân gian thường nói: một lần già bằng hai lần
con nít là vậy. Từ hư vô ta trở thành người và trong huyệt mộ ta trở về tro bụi,
nhưng hạt bụi đã một lần được Chúa cho làm người sẽ tồn tại vĩnh viễn trong cõi
lòng Thiên Chúa và trong nước trời vinh quang.
Ai đó diễn tả đời người như một
chiếc thuyền lướt sóng với hai nhân vật: áo trắng là thiên thần bản mệnh và áo
đen là hiện thân của satan. Lúc bình minh cuộc đời, vị áo trắng cầm lái còn tên áo đen bị trói gô ở
phía sau thuyền; đến trưa thì chiếc thuyền đã thay chủ, tên áo đen cầm lái còn
người áo trắng lại bị trói và đặt ở phía sau thuyền; đến chiều tà thì tình hình
lại đảo ngược, người áo trắng cầm lái và tên kia bị trói rồi! Ý nghĩa thì quá
rõ: lúc thiếu thời, chúng ta làm chủ được dục vọng và tâm hồn thanh thản, nhưng
qua tuổi thanh niên thì chuốc lấy nhiều tham sân si, qua buổi chiều cuộc đời ta
thường sống trong sạch, giũ bụi trần để chuẩn bị cho cái chết. Tuy vậy, Chúa
muốn ta luôn phải tỉnh thức vì không biết giờ nào Chủ sẽ về và với ơn Chúa con
người luôn đủ sức thắng vượt tội lỗi để bước đi trên đường công chính.
Người ta thường diễn tả đời người
bằng 4 ngôi nhà: ngôi nhà thứ nhất là gia đình nơi ta được sinh ra và dưỡng
dục, ngôi nhà thứ hai là giáo xứ, ngôi nhà thứ ba là nhà mồ và ngôi nhà thứ tư
là nhà Cha trên trời. Ba ngôi nhà trên mang tính hữu hạn và tạm bợ, chỉ có ngôi nhà thứ tư là vĩnh cửu và vững bền.
"Xin dạy con đếm từng ngày mình
sống, ngõ hầu tâm trí được khôn ngoan". Người khôn ngoan nhận biết rằng con
người là thụ tạo - tất cả tùy thuộc vào Cha Nhân Lành, bởi đó phải luôn xin ơn:
xin ơn Thánh Thần, xin ơn đức tin-đức cậy-đức mến, xin biết cầu nguyện, xin ơn biết
tha thứ, xin cho mọi người nhận biết Chúa và xin những ơn lành hồn xác cần
thiết cho đời sống mình cũng như tha nhân. Mỗi buổi mai thức dậy, hãy tạ ơn Chúa ban thêm cho mình cơ hội sống đạo bằng cách sống tốt
giây phút hiện tại: sống mỗi phút thánh thì cả cuộc đời sẽ thánh (ĐHY Fx
Nguyễn Văn Thuận).
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét