Khiêm tốn và phục vụ

 

Bài Tin Mừng Lc 14,7-14 Chúa Giê su nói về việc chọn chỗ thấp khi được mời tiệc (nhân đức khiêm nhường - câu 7-11) và khi mời tiệc thì nên mời những kẻ nghèo khó tàn tật để có phúc (quảng đại trao ban câu 12-14). Thoạt nhìn thì đây là 2 chủ đề khác nhau, đề cập đến 2 nhân đức là khiêm tốn và vô vị lợi, nhưng trong đời sống đức tin thì sự khiêm tốn và phục vụ quảng đại lại là anh em với nhau.

Với chủ đề khiêm tốn và phục vụ, nếu một ai đó quá nhấn mạnh đến phần lý thuyết, đến sự cần thiết phải sống hai nhân đức này thì người nghe dường như rơi vào một cơn mộng mị - một lý tưởng siêu thực – rất trái ngược với bản năng tự nhiên (nhu cầu thể hiện). Tôi còn nhớ một vài câu khẩu hiệu của chủ thuyết xã hội chủ nghĩa: Mình vì mọi người – mọi người vì mình; Làm theo sản xuất – hưởng theo nhu cầu. Hãy so sánh những câu trên với lời dạy của Chúa Giê su: “Ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống và ai hạ mình xuống sẽ được nâng lên”.

Điểm giống nhau là: Đây là những lý tưởng đẹp, khó thực hiện, con người phải nỗ lực chiến đấu với bản thân cho đến hơi thở cuối cùng. Điểm khác nhau là Chúa Giê su đã thực hiện tuyệt hảo lời dạy của Ngài và trở nên Đấng Cứu Độ của nhân loại – ban ơn trợ giúp cho con người thắng vượt những đam mê của mình và rất nhiều vị thánh đã đạt tới lý tưởng đó; trong lúc lý thuyết xã hội thì chỉ thành công rất giới hạn vì sức người có hạn!

Rất may là các linh mục, sau phần trình bày lý thuyết về khiêm tốn phục vụ, còn biết nói về thực tế của lòng người: tự bản chất, bản năng sinh tồn dạy con người phải tích góp, tranh giành, dọa nạt, tìm sự an toàn bản thân… Đó là những điều đi ngược với hai nhân đức trên. Cha Anthony de Mello kể một câu chuyện: Có một hành khách đi xe lửa, đến giờ điểm tâm ông tỏ ra khó chịu vì không có món bánh mì nhân trái cây, nhân viên hỏa xa liên lạc với trạm dừng tiếp theo để có món ăn theo yêu cầu khách hàng, thế nhưng khi món ăn được dọn ra thì vị hành khách này bèn hất tung tất cả xuống sàn… kết luận: nhiều người cảm thấy cuộc sống vô vị nếu không có điều bực mình. Câu chuyện trên gợi ý cho ta nghĩ thêm: đối với nhiều người, cuộc sống trở nên vô vị khi không có những điều bực mình, những niềm vui và những bất trắc. Khi bạn dấn thân phục vụ, tuy mất thời giờ và có sự vất vả, nhưng lại có niềm vui, không hẳn là niềm vui của thành công và thỏa mãn nhu cầu thể hiện – mà còn có niềm vui được trở nên giống Chúa.

Tôi còn nhớ một bài giảng của một linh mục bạn (RIP): Để có thể thực hiện lời dạy khiêm tốn phục vụ của Chúa Giê su, bạn hãy nhớ tới 3 động tự có chữ động trong đó, động tâm – động tay và động chân. Còn ĐGM GB của Gp Ban mê thuột thì nói: động tay, động chân và động túi tiền… điều nào cũng đúng cả, quan trọng là thực hành mà thôi. Ngay trong gia đình, mỗi ngày bạn hãy làm một vài hành động tốt - với ý thức phục vụ người khác, bạn sẽ cảm thấy tâm hồn mình lớn hơn một chút. Sách Thánh dạy ta rằng: “Mau nghe nhưng chậm nói”. Và ta phải học thêm hai chữ: “siêng làm” nữa – bạn hãy mở mắt tâm hồn và bạn sẽ thấy có nhiều người rất ‘có tâm’ trong những tập thể mà họ có mặt, hãy bắt chước sự siêng năng đó, vì nơi họ - ẩn hiện hình ảnh của chính Chúa Giê su và Mẹ Maria. Khi bạn từ chối một việc phục vụ (không thu nhập), khi bạn đi lễ mà cứ ngồi cuối nhà thờ, khi bạn câm nín để không nói một điều góp ý khi cần thiết… thường là biểu hiện của sự kiêu ngạo, cố chấp và phản kháng.

Xin Chúa giúp con kiên trì đấu tranh với sự kiêu ngạo là mối tội đầu sẽ đồng hành nơi con tới cuối cuộc đời, chỉ có ơn Chúa mới giúp con trở nên nhỏ bé hơn một chút trước mặt Chúa và anh em con. Amen .

Suy tư thêm:

Chúa Giê su bàn đến việc mời khách dự tiệc: "ông đừng mời những kẻ giàu có mà sau này có điều kiện đáp trả (mời lại mình), nên mời những kẻ nghèo, tàn tật, đui mù, què quặt ... là những kẻ không thể đáp lễ, ông có phúc vì sẽ được đáp lễ trong ngày các kẻ lành sống lại" . Xem ra ngày xưa mời tiệc là mời miễn phí, rất khác với chúng ta ngày nay! - vì ai cũng đóng góp phần ăn (tiền mừng) - nên xem ra chẳng còn công phúc khi mời tiệc nhau. 

Nói về việc mời những người khách theo nghĩa đen (đui què mẻ sứt) như Chúa Giê su dạy  thì hầu như không thấy ai làm. Có 2 tiêu chí người ta nhắm đến khi lên danh sách khách mời: thứ nhất là mời những người có liên quan đến sự kiện (thân thuộc, thân tình), thứ hai là những người làm tăng uy tín gia đình mình - chứng tỏ sự quen biết rộng rãi của gia chủ. Ở đây, Lời Chúa muốn dạy ta: dù làm việc gì, hãy nhắm đến phần phúc vĩnh cửu hơn là lợi lộc trần thế, nhất là trong việc thực hiện những nhân đức Ki tô giáo như khiêm tốn và phục vụ.